Een busrit van de grensstreek Arauca naar Colombia’s hoofdstad Bogotá: voor veel Venezolanen op de vlucht is dit de eerste grote stap naar een nieuw bestaan elders. Ver weg van de diepe economische malaise in hun thuisland. Met de vouchers van ZOA kunnen ze onderweg een buskaartje kopen, waarmee ze letterlijk verder komen. Sommigen hebben er bij aankomst in Colombia al een lange wandeltocht in Venezuela op zitten.
Hulp naar keuze voor wie op de vlucht is
Een rit met de bus, een maaltijd onderweg of een paar nieuwe schoenen. Met de vouchers van ZOA kunnen Venezolanen op de vlucht zelf kopen wat ze nodig hebben. En dat helpt echt.
12 mei 2022
Vouchers voor caminantes in Colombia
‘ZOA zorgt voor transport. Dat is uniek’
Ze lopen honderden kilometers, dag in dag uit. Of springen achterop een vrachtwagen, met gevaar voor hun leven. Vaak zijn de caminantes – vluchtelingen te voet uit Venezuela – het meest gebaat bij een simpele busrit. ZOA biedt hen dit, op weg in Colombia. Het is een unieke benadering, die erg succesvol blijkt.
“ZOA is een van de weinige organisaties in Colombia die toestemming van de regering heeft gekregen om transport te regelen voor caminantes”, vertelt de Britse Matilda Kay van ZOA Colombia. “Wij bieden dit op een unieke manier aan. Niet door zelf bussen te regelen, maar de vluchtelingen een keuze te geven.”
Die keuze ligt versleuteld in een cash card, met persoonlijke pincode, die caminantes in het district Arauca na registratie kunnen ontvangen. Afhankelijk van de grootte van hun gezin zet ZOA hier een geldbedrag op dat ze bij een aantal geregistreerde winkels, restaurants of busmaatschappijen onderweg kunnen besteden.
“Het mooie aan deze manier van werken is, dat de vluchtelingen zelf kunnen bepalen waar ze het meest behoefte aan hebben”, vertelt Matilda. “Hulp in natura is leuk, maar niet erg praktisch voor mensen die te voet op de vlucht zijn. Dit zorgt voor meer gewicht om mee te sjouwen, maar voorziet niet in hun directe behoeftes.”
De Colombiaanse regering heeft een limiet gesteld aan het bedrag dat ZOA en andere hulporganisaties via cash programma’s aan vluchtelingen mogen geven. Het komt neer op een maximumbedrag van zo’n 90 euro voor een gezin van vier personen of meer. Dat is eigenlijk veel te weinig, vindt ZOA. De voedselprijzen zijn ook in Colombia de laatste tijd sterk gestegen. “De waarde van de vouchers zou daarop aangepast moeten worden”, stelt Matilda. “We zijn bezig met een voorstel voor de regering hierover.”
Onveilig
Veel Venezolaanse vluchtelingen die aankomen in Arauca, willen door naar hoofdstad Bogotá. Van daaruit reizen ze verder naar andere landen in Latijns-Amerika, zoals Ecuador, Peru of Chili. Of ze vestigen zich in een ander deel van Colombia.
“In de omgeving van Arauca blijven heeft weinig zin”, legt Matilda uit. Er is weinig werkgelegenheid in het gebied en bovendien is het onveilig. In het begin van 2022 nog werd een conflict tussen guerrillagroepering ELN en dissidenten van FARC uitgevochten. Zo’n 4000 mensen sloegen op de vlucht. “Het ironische is dat veel van deze mensen Colombianen zijn, die eerder naar Venezuela vluchtten vanwege de oorlog in hun land. Door de crisis in Venezuela zijn ze terug gekomen. En nu moesten ze opnieuw alles achterlaten."
Baby’s
ZOA is er voor al deze mensen: Colombianen en Venezolanen op de vlucht. Het aantal mensen dat Venezuela ontvlucht, groeit nog elke dag. “Aan het begin van de crisis in 2017 waren het nog vooral sterke jonge mannen die werk zochten in Colombia om hun families te kunnen ondersteunen”, vertelt Matilda. “Maar nu zien we hele generaties lopen. Grootouders, maar ook ouders met pasgeboren baby’s. Ik heb al heel wat baby’s gezien die onderweg geboren waren.”
Mannen alleen springen op de route nog wel eens achterop een vrachtwagen: een levensgevaarlijke gok. Voor gezinnen is dit geen optie. En daarom is het aanbod van transport zo belangrijk voor de vluchtelingen. Veel mensen kopen eerst een buskaartje, en spenderen het eventueel resterende geld op hun cash card aan wat eten of spullen voor onderweg.
“Binnenkort loopt de financiering van dit project af”, zegt Matilda. “Maar we zouden er graag mee doorgaan. We weten dat dit goed werkt, en het systeem staat als een huis.” ZOA wil graag ook een cash programma opzetten in Norte de Santander – een andere grensstreek waar de meeste vluchtelingen uit Venezuela binnenkomen. En een project voor levensonderhoud in een van de gebieden waar veel caminantes zich vestigen. “De nood is hoog. Er is zoveel te doen hier.”
Samen zijn we er voor de vluchtelingen in Colombia. Help jij samen met ZOA de caminantes verder op weg?
Doneer en help de Venezolaanse vluchtelingen
Ja, ik wil er samen met ZOA zijn om alle vluchtelingen te helpen tijdens hun vlucht.