Een genocide in 1972, een jarenlange burgeroorlog tussen 1993 en 2005 en gewelddadig verlopen verkiezingen in 2015: de bevolking van Burundi heeft al heel wat etnische en politieke conflicten voor de kiezen gehad. Daarnaast is het één van de armste landen ter wereld. Duizenden gezinnen zijn het land ontvlucht, dat economisch verder achteruit holt. En nu, in 2025, krijgt Burundi te maken met een toestroom van vluchtelingen uit DR Congo. Op de vlucht voor geweld en spanningen in eigen land zoeken zij een veilige haven in Burundi.
Dichtbevolkt en veel landbouwconflicten
Het land is met ruim 13 miljoen mensen op krap 28.000 vierkante kilometers één van de dichtstbevolkte landen ter wereld.Bijna 90 procent van de bevolking is voor haar levensonderhoud volledig afhankelijk van de landbouw. Er is niet genoeg landbouwgrond beschikbaar voor alle inwoners van het land. Daar komt bij dat eigendomsrechten van landbouwgrond vaak niet zijn vastgelegd. Burundezen die na een vlucht voor overstroming of andere zaken uiteindelijk terugkeren naar hun voormalige grond, krijgen vaak conflicten met de bewoners die de grond hebben ingenomen.
Druk op voorzieningen
Burundi heeft ook geen natuurlijke hulpbronnen, zoals olie, waarmee buitenlandse deviezen verdiend kunnen worden. De druk op de weinig aanwezige voorzieningen blijft toenemen. Zo raken de natuurlijke bronnen bijvoorbeeld langzaam leeg.
Onbetrouwbare regenval
Burundi is een bergachtig land met een relatieve goede regenval. Eind september begint in het land het regenseizoen. Dit duurt tot ongeveer eind april. Door de mondiale klimaatverandering worden deze regens steeds onbetrouwbaarder, wat resulteert in verlies van landbouwproductie. Daarnaast is er het stijgende waterniveau van het Tanganyika-meer. In combinatie met hevige regenval veroorzaakt dat overstromingen en aardverschuivingen. Hierdoor raken vele mensen ontheemd.
Vluchtelingen uit andere landen
Tegelijkertijd komen er steeds meer vluchtelingen uit andere landen naar Burundi. Veruit de meeste van hen komen uit DR Congo. Ze zijn ze op de vlucht voor geweld en oplopende spanningen. Binnen enkele weken is het aantal vluchtelingen uit dit land in maart opgelopen tot ruim 46.000. Elke dag nog zijn er zo'n 500 tot 1000 Congolezen die de grens met Burundi oversteken. Dat veroorzaakt nieuwe problemen in Burundi. Er is een gebrek aan alle basisvoorzieningen voor deze groep. Tot overmaat van ramp zijn de vluchtelingenkampen overvol.
Daarom is ZOA samen met de UNHCR bezig om een nieuw kamp te ontwikkelen in de Mwaro provincie, in het westen van Burundi, dichtbij de grens met Congo. De Burundese overheid heeft hiervoor een stuk grond beschikbaar gesteld, maar met de bouw moet nog worden begonnen.
Geen werk, schoon water of medische zorg
Veel Burundezen kampen daarnaast met werkloosheid, ondervoeding, slechte huisvesting, gebrek aan onderwijs en medische zorg. Ze hebben beperkte toegang tot schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Ziektes verspreiden zich hierdoor snel. Om toch te kunnen overleven, is de stap naar criminaliteit of prostitutie soms klein. En zonder werk of toekomstperspectief kunnen jongeren door politieke spelers worden verleid om zich aan te sluiten bij bijvoorbeeld een militie. Op deze manier blijven conflicten onder de oppervlakte sluimeren, terwijl mensen juist behoefte hebben aan vrede en stabiliteit.