In november was Willem in Oekraïne, in een gebied dat net bevrijd was. Twee dames van rond de tachtig jaar maakten diepe indruk op hem. “Ze zaten met jassen aan en gordijnen om zich heen”, vertelt hij. “Het vroor in huis.” Toch waren ze optimistisch toen hij vroeg hoe het ging. “Ze zeiden: ‘het gaat goed, want de Russen zijn vertrokken’. Maar het dak is wel een beetje weg.’”
Winter als de tweede vijand
Wat als je huis verwoest of beschadigd is door een aardbeving of oorlog? En dan de kou haar intrede doet? Voor veel mensen in Syrië, Oekraïne en Marokko is het moeilijk om zich warm te houden. “De winter is hun tweede vijand”, zegt noodhulpverlener Willem van Burgsteden van ZOA.
23 januari 2024
winter als de tweede vijand
‘Als het dak maar dicht zit’
In Oekraïne, Syrië en Marokko zijn door oorlog en aardbevingen veel huizen verwoest of beschadigd. “De eerste behoefte van mensen in deze gebieden is dat ze in ieder geval droog en warm in huis kunnen blijven”, zegt noodhulpverlener Willem van Burgsteden van ZOA. “Als het dak maar dicht zit.”
Zoals deze vrouwen zijn er talloze mensen in Oekraïne, weet Willem. In zwaar beschadigde huizen proberen ze de kou te trotseren. De winter is hun tweede vijand. “Op het platteland is aan eten nog wel te komen”, vertelt hij. “Met een paar geiten en kippen, een moestuin en een waterput komen mensen een heel eind. Maar zich warm houden in een huis dat helemaal kapot is, dat valt niet mee.”
ZOA voorziet de meest kwetsbare mensen in Oekraïne in contant geld om hun huis te kunnen repareren. “Met temperaturen van min 20 zijn daken en ramen hard nodig”, zegt Willem. Op twee plaatsen in het land ontvangen mensen ook geld van ZOA om brandhout te kunnen kopen. “Alternatieven voor brandhout zijn er eigenlijk niet”, vertelt hij. “Er zijn wel gasaansluitingen, maar gas is nu bijna helemaal niet meer te betalen. Want het gas komt via een omweg uit Rusland.”
Syrië
In Syrië zijn de winters niet zo extreem koud als in Oekraïne. Toch is kou een vijand voor mensen die door de oorlog of de aardbeving van een jaar geleden in een beschadigd huis bivakkeren. “Het probleem is dat de samenleving er niet op kou is ingericht”, zegt Willem.
“Huizen zijn niet geïsoleerd en vaak zo lek als een mandje. En mensen hebben geen warme kleding om zich mee tegen te kou te weren.” ZOA voorziet Syriërs in koude gebieden daarom in kachels en olijfpulp om mee te stoken.
Marokko
Ook in het Atlasgebergte in Marokko is het voor veel mensen moeilijk de winter door te komen. De aardbeving van afgelopen september maakte veel huizen kapot. Samen met een lokale partner heeft ZOA daar geïsoleerde tenten van gegalvaniseerde golfplaten gebouwd.
Die zijn niet alleen waterdicht, maar ze zijn ook sterk genoeg om hevige wind en zelfs sneeuwval tegen te houden. Binnenkort hoopt ZOA te beginnen met de bouw van eenvoudige permanente huisvesting voor mensen die door de aardbeving alles kwijtgeraakt zijn. Willem: “We hopen dat deze woningen voor de volgende winter klaar zijn.”
In deze barre omstandigheden kunnen we onze naasten in nood niet aan hun lot overlaten. Daarom bieden we winterhulp aan slachtoffers van geweld en rampen. Help je mee met een overwinterpakket?