ZOA vertrekt uit Liberia: ‘Respect voor de levenslust en veerkracht van Liberianen’

ZOA gaat weg uit Liberia. Na krap twintig jaar van noodhulp en wederopbouw is de tijd aangebroken om alles over te dragen aan onze lokale partners. “We laten een erfenis na van goede, blijvende veranderingen in Liberia. Maar het zijn de Liberianen zelf, die met heel veel veerkracht armoede en leed aangepakt hebben”, aldus onze landendirecteur in Liberia, Jaap van Kranenburg.

9 januari 2023

19 jaar in liberia

We waren er, van noodhulp naar wederopbouw

De veerkracht waar Jaap over spreekt, is bewonderingswaardig. De bevolking van Liberia heeft in de afgelopen decennia heel wat te verstouwen gehad: twee bloedige burgeroorlogen achter elkaar (van 1989-1996 en van 1999-2003), gevolgd door een verwoestende ebola-epidemie in 2014. En nog steeds is het niet altijd makkelijk om hier te leven.

Meer dan de helft van Liberianen leeft in armoede en velen hebben geen toegang tot schoon drinkwater en/of sanitaire voorzieningen. Door de burgeroorlogen zit het onderlinge wantrouwen vaak ook nog eens heel diep. Maar langzamerhand gaan mensen meer samenwerken en kunnen ze in hun levensonderhoud voorzien. Na twintig jaar wederopbouw, waarbij ZOA samen met de Liberianen werkte aan een gezonde, veerkrachtige samenleving, richten we ons nu op de overdracht van onze projecten aan lokale organisaties.

Een greep uit onze activiteiten in de afgelopen 20 jaar:

Noodhulp: voedsel, schoon drinkwater en onderdak voor (teruggekeerde) vluchtelingen in Liberia na de burgeroorlog in 2003 en voor slachtoffers van de ebola-epidemie in 2014.

Veilig (drink)water voor verbeterde hygiëne en sanitaire voorzieningen. Het ZOA-team in Liberia werkt hiervoor samen met de Stichting Practica uit Nederland en MaDriccol, een consortium van acht Liberiaanse handboorbedrijven. Meer dan 300 waterpunten zijn aangebracht of gerepareerd. Door het handmatig boren van boorgaten is de waterkwaliteit hoog en zijn de kosten laag.

Om armoede en honger tegen te gaan, zijn veel projecten gericht op levensonderhoud en voedselzekerheid. Boeren krijgen bijvoorbeeld training in nieuwe landbouwtechnieken. Ook is er oog voor het hele proces – van opbrengst tot verkoop op de markt of aan grote ondernemingen. Van cassave - na rijst het belangrijkste voedselgewas van Liberia – zijn er verschillende producten te maken, denk aan cassavemeel, cassavezetmeel en kleefstoffen.

Hoe krijg je kinderen uit gezinnen in armoede naar school? Door ze eten op school te geven. In Margibi County krijgen minstens 2000 kinderen op 7 scholen iedere schooldag een voedzame maaltijd. Dit project geeft een impuls aan de lokale economie, het voedt lege magen én verbetert de schoolprestaties.

Voor vrouwen en mensen met een beperking heeft ZOA specifiek aandacht bij het oplossen en voorkomen van conflicten. Vrouwen krijgen ondersteuning om hun plaats in te nemen in de gemeenschap, náást - en niet onder - de man in de patriarchale Liberiaanse samenleving.

Sinds de start van onze activiteiten in 2003 werken we aan het versterken van onderling vertrouwen en het ontwikkelen van goede sociale verhoudingen. Dit doen we door Community Based Sociotherapy (CBS) ofwel sociotherapie. In groepsverband praten deelnemers over onderwerpen uit het dagelijks leven. Wat doe je als het je het oneens bent met je buurman? Welk voorbeeld wil je voor je kinderen zijn? Door de therapie worden trauma’s vanuit de oorlog bespreekbaar.

In 8 van de 15 provincies in Liberia is sociotherapie gegeven. Het aantal gekwalificeerde trainers is verdubbeld van 8 naar 16. De trainers hebben inmiddels een eigen organisatie opgezet: Peace Hub Liberia. Maar liefst 98% van de 30.000 CBS-deelnemers gaf aan dat zij als persoon zijn gegroeid en dat hun gedrag is veranderd. Mensen voelen zich rustiger, hebben meer zelfvertrouwen en zelfkennis, minder angst, stress en woede. Dat helpt ook hun gezinslevens.

Jaap van Kranenburg: “Ik heb enorm veel respect voor de levenslust en veerkracht van de Liberianen. Ze kregen veel op hun bordje: burgeroorlogen, ebola; ja, dan zit het je wel enorm tegen. De impact was enorm. Maar de basis voor een verdere wederopbouw is gelegd. We hopen en bidden dat de Liberianen een mooie toekomst tegemoet gaan.”