Doneren

Column Joep van der Spek: Wie z'n schuld is het?

Joep van der Spek is ambassadeur van ZOA. Hij schreef een column over de Vergeten Lijst: een top 5 van rampen die te weinig aandacht krijgen in de media.

3 juli 2024

Column van Joep van der Spek - ZOA ambassadeur

'Achter die getallen schuilen mensen zoals jij en ik'

Ooit heb ik één van mijn favoriete cabaretiers een interessant voorbeeld horen geven over ons inlevingsvermogen. In een onderzoek werd deelnemers gevraagd hoeveel geld zij zouden schenken aan mensen in nood op basis van een foto. De ondervraagden werden verdeeld in twee groepen: de ene groep kreeg een foto te zien met daarop één ‘arm’ kind en de tweede groep kreeg een foto te zien met daarop twee ‘arme’ kinderen. 

Uit dit onderzoek bleek dat de mensen uit de eerste groep geneigd waren meer geld te doneren dan mensen uit de tweede groep. Het voelt dichterbij als er minder mensen lijden, zo verklaren psychologen deze uitkomst. We kunnen ons beter inleven in één persoon en we hebben meer het gevoel hierin iets te kunnen betekenen.

Vorig jaar ben ik voor een reportage van Oplichters aangepakt naar Colombia geweest. Wij hebben daar acht dagen rondgereisd om een item te maken over een extreem gevaarlijke drug, genaamd Scopolamine. We spraken één dealer die het spul zelf fabriceerde en een paar mogelijke gebruikers.

Het werd een indrukwekkende reportage. Ik heb achteraf pas gehoord dat er in Colombia 4,8 miljoen mensen op de vlucht zijn in eigen land. Ondanks dat ik mij verdiep in de landen waar wij heengaan, is mij dit ontgaan. Had ik dit moeten weten? Het zijn immers onbevattelijke getallen. Het antwoord op de vraag weet ik niet zo goed. Is het mijn schuld dat ik niet op de hoogte was, of is er niet genoeg media-aandacht voor? Wat bepaalt eigenlijk of iets ‘nieuwswaardig’ is?  

Wist je bijvoorbeeld dat 74 procent van de Syrische bevolking onvoldoende voeding heeft, 24 miljoen mensen in Jemen dringend water en voedsel nodig hebben, bijna de gehele bevolking van Zuid-Sudan slachtoffer is van gewapende conflicten en natuurrampen? Het nieuwe kabinet wil jaarlijks 2,4 miljard bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking. Tegelijkertijd kunnen vluchtelingen voor onbepaalde tijd geen asielaanvraag meer indienen. 

Met deze twee voornemens trekt de overheid de handen af van vluchtelingen, of ze nou in de regio of in Nederland worden opgevangen. Ze kunnen geen kant op. Het nieuwe ministerie van Asiel en Migratie zal worden geleid door een vrouw die onlangs in een provinciaal verkiezingsdebat nog zei: “We moeten bouwen voor onze eigen mensen en niet voor gelukszoekers die staan te dringen aan de grenzen”.  

Dat ZOA aandacht vraagt voor de Vergeten Lijst lijkt daarmee belangrijker dan ooit, want hulpbehoevenden kunnen steeds minder rekenen op steun van overheden. Jouw kennis, inzicht en welwillendheid gaat nog meer een verschil maken. Er is enorm veel aan de hand in de wereld. Het zijn onbevattelijke getallen. Maar achter die getallen schuilen mensen zoals jij en ik – ook al staan ze niet allemaal individueel op de foto. Laat je toch raken door die ander, juist als hun ellende wordt genegeerd door de media. Sluit jij je aan?  

Doneer en help mensen in vergeten landen


Met jouw hulp zijn we in de landen van de Vergeten Lijst aanwezig om te helpen. We zorgen voor drinkwater, voedsel en een veilige slaapplek voor zoveel mogelijk mensen. Alleen al onze aanwezigheid geeft hen hoop en het gevoel dat ze er niet alleen voor staan.