Maar liefst tweederde van de vluchtelingen geeft aan dat ze slecht slapen. Bij een groot gedeelte komt dat door de angst in de nacht. “Onze hutjes zijn zo makkelijk toegankelijk voor iedereen. Er zit geen deur in, of de die deur stelt niks voor en kan niet op slot. Iedereen kan zomaar binnenlopen”, reageert één van de deelnemers. Een ander antwoordt: “Mijn man is er niet meer. Ik ben altijd alleen met jonge kinderen. We zijn weerloos.”
Vijf dingen waar vluchtelingen ’s nachts bang voor zijn
De nacht is het gevaarlijkste dagdeel voor vluchtelingen. In het duister zie je het gevaar niet aankomen en kan het onheil zomaar toeslaan. Wat kunnen mensen op de vlucht toch verlangen naar een stille en veilige nacht…
12 december 2023
Onderzoek door Hielke Zantema
Onderzoek naar nachtelijke gevaren onder vluchtelingen in Uganda
Vluchtelingen zijn het meest bang voor rovers in de nacht, zo blijkt uit een onderzoek van Hielke Zantema, noodhulpspecialist bij ZOA. Hij ondervroeg ruim 300 bewoners van vluchtelingenkamp Palabek, in het noorden van Uganda. In dit kamp zitten voornamelijk vluchtelingen uit Zuid-Sudan.
Dit zijn de vijf grootste angsten van de vluchtelingen in Palabek, zo blijkt uit het onderzoek
1. Rovers
De overgrote meerderheid van de vluchtelingen vreest diefstal van het weinige dat ze nog hebben. Rovers en dieven, vaak dronken, slaan toe in de nacht. Ze stelen niet alleen, maar maken iedereen bang met hun gedrag. Het donker kent alleen maar geheimen, waardoor de dieven moeilijk te identificeren zijn. Het blijft vaak onduidelijk wie er gestolen hebben. Daardoor groeit ook het wantrouwen in het kamp, zoals een deelnemer vertelt: “Ik ben vooral bang dat ik beschuldigd wordt van diefstal. Als er wat weg is, kijkt iedereen naar elkaar. Dat verziekt de eenheid en de sfeer.”
2. Aanval van vijandige stam
De mensen in dit kamp zijn niet voor niets gevlucht. Een vijandige stam, die aan de andere kant van de grens in Zuid-Sudan huist, steekt ’s nachts regelmatig de grens over om de vluchtelingen aan te vallen. “Ze hebben kapmessen bij zich om ons te vermoorden”, vertelt iemand aan Hielke. De angst is er niet alleen ’s nachts, maar ook overdag, zo blijkt: “Ik durf mijn hut niet te verlaten om brandhout te zoeken, want de kans is groot dat mijn hut, mijn vrouw of mijn kinderen iets wordt aangedaan.”
3. Verkrachting
Zowel de rovers als de leden van de vijandige stam maken zich schuldig aan het verkrachten van vrouwen in de nacht. De angst hiervoor zit er goed in: “Ik ben zo bang dat er iemand binnensluipt terwijl ik slaap”, meldt een vrouw.
4. Duisternis
Veel vluchtelingen in dit kamp zijn zo bang, omdat het aardedonker is in de nacht. “Er is geen verlichting, dat zorgt ervoor dat de rovers en verkrachters ongebreideld hun gang kunnen gaan”, zegt een vluchteling. In het donker is er veel geschreeuw, en er zijn vechtpartijen, waardoor de angst nog meer toeneemt. “Iedereen die buiten loopt in het donker, loopt gevaar om geslagen, verkracht of vermoord te worden, vooral vrouwen. Het is nergens veilig.”
5. Giftige slangen
Een aantal vluchtelingen geeft aan bang te zijn dat er een giftige slang hun hut binnen kronkelt. De hutten zijn provisorisch gebouwd en hebben vaak geen deur en er zijn veel andere openingen. Slangen kunnen in de nacht beschutting zoeken in een hut, of zelfs op de slaapplek van een gezin. Een slang op bezoek in je bed… dat is toch de ergste nachtmerrie – tenzij je Freek Vonk heet misschien…
Voor mensen in crisisgebieden is er geen stille nacht. Want hoe kun je rustig slapen als je moet vluchten voor een oorlog of ramp? Laten we ze niet vergeten. Met jouw hulp kunnen we zorgen voor voedsel, water en een veilige plek - ook tijdens de kerstdagen. Maak jij het mogelijk?
*Header foto door ThriveGulu
Geef vluchtelingen een veilige, warme plek!
Elke bijdrage is welkom en maakt verschil. Voor €54 help je bijvoorbeeld al een gevlucht gezin met een onderdakpakket. Je kunt ook als kerk of organisatie doneren.