Waarom kunnen Syrische vluchtelingen niet terug naar huis?

op zoek naar een veilige plek

Als je niets hebt om naar terug te keren

Syrië ligt na jaren van crisis volledig in puin. Miljoenen Syriërs zijn naar buurlanden gevlucht, waaronder Irak. Duizenden zitten vast in vluchtelingenkampen. Waarom gaan ze niet terug naar Syrië?

Terwijl sinds 2014 meer dan 3,3 miljoen mensen uit Irak op de vlucht zijn geslagen, zijn er ook zo’n 300.000 vluchtelingen naar het land toegekomen. De meesten van hen zijn geweld en vervolging in Syrië ontvlucht. Sommigen zijn wel drie keer op de vlucht geslagen: eerst voor Assad en IS en toen voor de Turkse bombardementen.

Zo’n twee derde leeft in een kamp, de rest in lege gebouwen, afgedekt met wat zeiltjes. De meeste Syrische vluchtelingen in Irak komen uit het noorden van Syrië, waar ook veel Koerden wonen. Omdat zij in Koerdisch gebied zitten, is er enige verwantschap met de lokale bevolking qua taal en cultuur. Toch worden de vluchtelingen niet met open armen ontvangen.

Ze zijn met teveel, en de problemen zijn complex. Daardoor mogen vluchtelingen bijvoorbeeld zelden buiten het kamp komen om werk en huisvesting te zoeken, want er is al zo weinig werkgelegenheid voor de lokale bevolking.

Waarom niet terug?

De situatie in de kampen is nijpend. Naast materiële nood hebben zowel volwassenen als kinderen ernstige trauma’s. Toekomstperspectief is er niet. Waarom gaan ze dus niet terug? We zetten een aantal redenen op een rij.

1. Turkije heeft in het noorden van Syrië gebied ingenomen

Voor Syrische Koerden die hier woonden en inmiddels gevlucht zijn, is de Turkse aanwezigheid een groot probleem. Er is namelijk al decennialang een gewelddadig conflict aan de gang tussen de Koerden en Turkije.

2. Veel dorpen en huizen zijn gebombardeerd

Letterlijk alles is in puin geschoten. Nadat de inwoners waren gevlucht, zijn huizen, landbouwgrond en voorzieningen verwoest. Op dit moment ontbreken niet alleen de basale levensbehoeften, maar ook onderwijs en goede gezondheidszorg. Werk en inkomen ontbreken eveneens.

3. Het is er nog niet veilig

Veel strijdende partijen zijn nog actief. Daarnaast zijn mensen bang dat ze opgepakt en gemarteld worden, of verdwijnen. Jonge mannen willen bovendien vaak geen dienst nemen in het Syrische leger.

4. De moordenaars wonen er nog

Veel Syriërs zijn zo getraumatiseerd dat ze niet terug willen, ook omdat de moordenaars van hun families soms nog in hun thuisregio wonen.

Esther Grisnich, ZOA-landendirecteur in Irak:

Het is bijzonder triest, Syrische vluchtelingen hebben niets meer om naar terug te keren. Ze zitten hier letterlijk vast. De overheid heeft wel het plan om vluchtelingenkampen te sluiten maar als je de cijfers ziet, dan is dat niet realistisch. Mensen kunnen echt nergens naartoe.

Noodhulp en wederopbouw

ZOA is er voor de Syrische vluchtelingen die vastzitten in kampen. De winterhulp pakketten bijvoorbeeld die ZOA uitdeelt met dekens, warme kleding, kachels en brandstof worden met open armen ontvangen. ZOA kijkt zorgvuldig welke gezinnen hiervoor in aanmerking komen.

Tegelijk ondersteunt ZOA Irakezen die terug gekeerd zijn. We richten ons in Irak op kwetsbare groepen als kinderen en jongeren, maar ook vrouwen en meisjes die slachtoffer zijn geworden van (seksueel) geweld. Ook helpen we gezinnen met onderdak en basisvoorzieningen.

ZOA richt zich op noodhulp én wederopbouw in crisisgebieden in meer dan 10 landen wereldwijd. Met een team van zo’n duizend medewerkers helpen we mensen die lijden onder oorlogen of natuurgeweld bij het weer opbouwen van een bestaan. Op die manier willen we hen in staat stellen in vrede een waardig leven te leiden.

Lees meer over het werk van ZOA

Samen zijn we er voor vluchtelingen uit Syrië. En voor de miljoenen vluchtelingen wereldwijd die, op zoek naar een veilige plek, alles moeten achterlaten. Help je mee om hen hulp te bieden?

Doneer en help miljoenen vluchtelingen

Ik wil er samen met ZOA zijn om vluchtelingen te helpen.